James Webb Uzay Teleskobu, ‘Galaksi Katili’ kara delik keşfetti

Cambridge Üniversitesi öncülüğünde milletlerarası bir takım, Webb Teleskobu ile Büyük Patlama’dan iki milyar yıl sonrasında oluşan bu galaksiyi inceledi.

Merkezinde muhteşem kütleli bir kara deliğe sahip olan bu galaksi, “sönmüş” bir haldeydi, yani yeni yıldız oluşumu büyük ölçüde durmuştu.

Kara deliğin, galaksiden yüksek süratte gaz fırlattığı ve bu durumun yeni yıldız oluşumunu durdurduğu keşfedildi.

Araştırma ekibinin ortak önderi Dr. Francesco D’Eugenio, “Önceki gözlemlerimize dayanarak, bu galaksinin yıldız oluşumunu durdurduğunu biliyorduk ve bunun kara delik ile alakalı olduğunu kestirim ediyorduk. Lakin Webb’e kadar bu alakayı netleştiremedik” dedi.

Bu galaksi, resmi ismi GS-10578 olan lakin gözlemci bilim insanı Pablo’dan esinlenerek “Pablo’nun Galaksisi” olarak isimlendirilen büyük bir galaksi.

Yaklaşık olarak Güneş’in 200 milyar katı kütleye sahip olan bu galaksideki yıldızların birden fazla, 12,5 ile 11,5 milyar yıl evvel oluşmuş.

KARA DELİĞİN ETKİSİZYLE GAZ AKIŞI 

Çalışmanın öteki bir ortak müellifi Profesör Roberto Maiolino, “Evrenin bu kadar erken devrinde bu kadar büyük bir ‘ölü’ galaksi görmek farklı. Yıldız oluşumunu durduran süreç süratli gerçekleşmiş olmalı” dedi.

Webb Teleskobu ile yapılan müşahedeler, galaksinin saniyede bin kilometre süratle büyük ölçüde gaz dışarı attığını gösterdi.

Bu sürat, gazın galaksinin kütle çekiminden kurtulmasını sağlıyor.

YILDIZ OLUŞUMUNU DURDURAN KARA DELİK 

Ekip, kara deliğin galaksinin dışına büyük ölçüde gaz fırlattığını ve bunun da yeni yıldızların oluşumunu engellediğini tespit etti.

D’Eugenio, “Bu galaksiyi öldüren kara delik. Galaksiye gerekli olan ‘gıdayı’ keserek yıldız oluşumunu engelliyor,” dedi.

Bu yeni keşif, kara deliklerin galaksiler üzerindeki tesirini daha net bir biçimde ortaya koyarken, bilim dünyası kara deliklerin galaksilerde yıldız oluşumunu nasıl durdurduğunu anlamada bir adım daha ileriye gitmiş oldu.

Araştırmacılar, Atacama Büyük Milimetre/Milimetrealtı Dizisi (ALMA) ile yapacakları yeni müşahedelerin, galakside hala yıldız oluşumu için gerekli olan gazın gizlenip gizlenmediğini ve üstün kütleli kara deliğin galaksi etrafında nasıl bir tesire sahip olduğunu netleştirmesini bekliyor.

KAYNAK: TRT HABER

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir